Ο γυναικολογικός πόνος

Ο πυελικός πόνος στη γυναικολογία είναι πολύ συχνός και μπορεί να είναι παροδικός ή επίμονος και να επιρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής μας.

Φυσιολογικές καταστάσεις πυελικού πόνου
Ο πόνος κατά τη διάρκεια της περίοδου, η δυσμηνόρροια:

Οφείλεται σε φυσιολογικούς σπασμούς των μυών της μήτρας μέσω προσταγλανδινών και σε ισχαιμία αγγείων της μήτρας. Κρατά 2,3 μέρες και μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, πονοκέφαλο, διάρροια, πρήξημο κοιλιάς, κούραση.
Εμφανίζεται στο κάτω μέρος της κοιλιάς και αντανακλά στους μηρούς και στη μέση. Με τη πάροδο του χρόνου μετριάζεται.
Τον καταπολεμάμε με παυσίπονα, ζέστη στην κοιλιά, αντισυλληπτικά χάπια, με τη γυμναστική όπως γιόγκα και πιλάτες, συμπληρώματα διατροφής όπως βιτ Ε, Ω3 λιπαρά και το μαγνήσιο.
Αποφύγετε το κάπνισμα.
Ο πόνος στη μέση του κύκλου, της ωορηξίας.
Συμβαίνει όταν η ωοθήκη ελευθερώνει το ωάριο προς τη σάλπιγγα για να γονημοποιηθεί, 14 μέρες πριν τον επώμενο κύκλο και είναι φυσιολογικός.
Ενίοτε συνοδεύεται από μια μικρή κολπική αιμόρροια.
Όταν είναι επίμονος το αντισυλληπτικο χάπι βοηθά.

Παθολογικές καταστάσεις πυελικού πόνου
Ο πυελικός πόνος μπορεί να προέρχεται από τα γειτονικά όργανα όπως η ουροδόχος κύστης (η διάμεση κυστίτιδα), νεφρολιθίαση, το λεπτό και το παχύ έντερο (σκωληκοειδίτιδα, ευερέθιστο έντερο, δυσκοιλιότητα) από τους μύες της λεκάνης (ινομυαλγία) τους συνδέσμους και τα οστά, από τα νευρικά πλέγματα της λεκάνης ή της σπονδηλικής στήλης (ισχιαλγία).
Διερευνάμε όλες αυτές τις πιθανές αιτίες εφόσον δεν διαπιστώνουμε γυναικολογικά προβλήματα.

Παθολογικές καταστάσεις πυελικού πόνου από γυναικολογικά αίτια

Α. Ενδομητρίωση

Είναι η πιό συχνή αιτία πυελικού πόνου γυναικολογικής προέλευσης.
Ο πόνος προέρχεται από τις συμφύσεις που δημιουργούνται γύρω από τα εμφυτεύματα έκτοπου ενδομητρίου σε διάφορα σημεία της λεκάνης όπως ουροδόχο κύστη, έντερο, σάλπιγγες και από τις κύστεις ωοθηκών.
Ο πόνος εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της περιόδου,στην ούρηση, στην αφόδευση ή στην επαφή.
Οι συμφύσεις μπορούν να προκαλέσουν υπογονημότητα και σπάνια οι κύστεις ωοθηκών να εξεληχθούν σε καρκίνο ωοθηκών.
Η διάγνωση τίθεται με τη ψηλάφηση, υπέρηχο πυέλου, μαγνητική τομογραφία, λαπαροσκόπηση.
Η θεραπεία είναι συντηριτική με παυσίπονα (ibuprofen και paracetamol, αντισυλληπτικά χάπια, ενέσεις που σταματάνε την περίοδο) και χειρουργική (αφέρεση εστιών και κύστεων, λύση συμφύσεων)

Β. Αδενομύωση
Είναι η έκτοπη ανάπτηξη ενδομητρικών κυττάρων στο μυομήτριο που προκαλεί μεγέθυνση της μήτρας, πόνο στην περίοδο και στην επαφή, και ενίοτε βαρύ περίοδο.

Γ. Πυελική φλεγμονώδης νόσος
Είναι η φλεγμονή της μήτρας, σαλπίγγων και ωοθηκών από διάφορα μικρόβια που μεταδίδονται σεξουαλικά όπως ο γονόκκοκος, τα χλαμύδια, μυκόπλασμα και από βακτήρια που βρίσκονται ήδη στη φυσιολογική χλωρίδα του κόλπου ( Gardnerella vaginalis).
Προκαλεί χρόνιο πόνο κατά τη διάρκεια της περιόδου, στην σεξουαλική επαή ή με τις κινήσεις του σώματος, πυώδεις κολπικές εκκρήσεις, δυσουρία, μηνομητρορραγία, πυρετό.
Χρειάζεται έγκαιρη διάγνωση για την αποφυγή επιπλοκών όπως η υπογονημότητα λόγω συμφύσεων και η έκτοπη κύηση.
Η θεραπεία είναι με αντιβίωση για 14 μέρες που καλύπτει όλα τα πιθανά μικρόβια με τριπλό σχήμα.
Καλό είναι να αποφύγετε τη σεξουλική επαφή όταν πονάτε και ο σεξουαλικός σύντροφος να εξεταστεί και να κάνει θεραπεία για να αποφευχθούν οι υποτροπές και η διασπορά μικροβίων.
Προληπτικά, φορέστε προφυλακτικό με κάθε νέο σύντροφο μέχρι να εξεταστεί για ΣΜΝ διότι πολλά είναι ασυμπτωματικά.

Δ. Ινομυώματα
Ειναι καλοήθεις όγκοι που αναπτύσσονται από τα μυικά και συνδετικά κύτταρα μήτρας. Οταν είναι μικροί είναι ασυμπτωματικοί και όταν μεγαλώνουν υπερβολικά προκαλούν πόνο στην περίοδο και στην επαφή και μηνορραγία.
Άλλες φορές προκαλούν πιεστικά φαινόμενα στα γειτονικά όργανα οπως πόνο στην ούρηση και δυσκοιλιότητα.
Η θεραπεία είναι με παυσίπονα, ορμόνες για τη μητρορραγία και αφαίρεση χειρουργική όταν χρειαστεί.

Ε. Κύστεις ωοθηκών
Είναι καλοήθεις όγκοι ωοθηκών συνήθως με υγρό περιεχόμενο που τις περισσότερες φορές δημιουργούνται κατά τη διάρκεία της ωορηξίας και σπάνια προκαλούν συμπτώματα. Υποχωρούν χωρίς θεραπεία.
Είναι φορές που επιπλέκονται με συστροφή και ρήξη με σοβαρό πόνο, εμμέτους, ζάλη, λιποθυμία και σοκ. Είναι επείγουσα κατάσταση και χρήζει νοσοκομείου.
Καρκίνος ωοθηκών
Είναι ο καρκίνος που θα προκαλέσει πόνο σε προχωρημένο στάδιο γιαυτό συνιστάται προληπτικός έλεγχος κάθε χρόνο με υπερήχους.

Στ. Εξωμήτριος κύηση.
Όταν η κύηση αναπτύσσεται εκτός μήτρας όπως στην σάλπιγγα μπορεί να προκαλέσει ρήξη της σάλπιγγας με έντονο οξύ πόνο στην κοιλιά και εσωτερική αιμορραγία και χρήζει άμεσης παρέμβασης στο νοσοκομείο.

Το σπιράλ
Μπορεί να προκαλέσει πόνο στους πρώτους μήνες και μηνορραγίες. Αυξάνει το ρίσκο για πυελική φλεγμονή.

Γενικά για τον πυελικό πόνο – πρακτικές συμβουλές

Τις περισσότερες φορές δεν θα βρούμε κάποιο αίτιο και τότε θα χρησιμοποιούμε απλά τα παυσίπονα.
Για τη διάγνωση κάνουμε υπερήχους, κλινική εξέταση, εξετάσεις αίματος, μαγνητική τομογραφία ή λαπαροσκόπηση-υστεροσκόπηση.
Προσπαθούμε να κάνουμε θεραπεία των αιτιών που τον προκαλούν όπως στην ενδομητρίωση, ινομυώματα, κύστεις ωοθηκών κλπ.
Στις οξείες καταστάσεις πάμε νοσοκομείο.
Ο χρόνιος πόνος μπορεί να έχει μείζονο αντίκτυπο στην καθημερινότητα μας, προκαλεί στρές το οποίο τον επιδεινώνει και δημιουργείται φαύλος κύκλος.
Στους πόνους περιόδου και γενικά στον χρόνιο πόνο χωρίς κάποιο αίτιο εκτός τα παυσίπονα συνιστούμε τη γυμναστική γιόγκα και πιλάτες με ανατάσεις, ζεστό ντούς, μασάζ στην κοιλιά, ασκήσεις χαλάρωσης μυών της λεκάνης, διαλογισμό και τεχνικές αναπνοής, βελονισμό ως εναλλακτική βοηθητική αντιμετώπηση.
Στις καταστάσεις όπου προστίθενται η κατάθληψης, η σεξουαλική κακοποίηση, η διαταραχή προσωπικότητας, τα προβλήματα γάμου ή της οικογένειας, χρειάζεται η ψυχοθεραπεία.
Η νευροδιέγερση χρησιμοποιεί μια συσκεύη που τοποθετείται για να μπλοκάρει τη νευρική διαδρομή όπου το σήμα του πόνου δεν φτάνει στον εγκέφαλο.