Η αιδοιοκολπίτιδα.
Το πρώτο αίτιο που φέρνει τη γυναίκα στο γυναικολόγο.
Η πρόγνωση είναι καλή, τις περισσότερες φορές θεραπεύεται.

Η αιδοιοκολπίτιδα είναι η φλεγμονή του αιδοίου και του κόλπου λόγω της διαταραχής της ομοιόστασης του βλεννογόνου ή του δέρματος από εξωγενή και ενδογενή παράγοντες και προκαλεί τα γνωστά συμπτώματα κνησμού, κάυσου, πόνου στην επαφή και παθολογικά υγρά.
Τα οιστρογόνα παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση του φυσιολογικού μικροβιώματος του κόλπου. Εκκρήνουν γλυκογόνο από τα επιθηλιακά κύτταρα κόλπου και στην συνέχεια ενθαρρύνουν την αποικιοποίηση με γαλακτοβακίλλους οι οποίοι παράγουν γαλακτικό οξύ. Το όξινο pH που προκύπτει είναι προστατευτικό για τα δυνητικά παθογόνα μικρόβια.
Βακτηριακή κολπίτιδα.
Δεν είναι μια πραγματική λοίμωξη αλλά μία αλλαγή του μικροβιώματος του κόλπου που προκαλεί πολλαπλασιασμό των αναεροβίων που ήδη υπάρχουν εκεί όπως G.vaginalis, λευκογκρί λεπτόρευστη έκκρηση υγρών και οσμή ψαριού. Το pH είναι αλκαλικό. Δεν υπάρχει ερύθημα ή οίδημα κόλπου. Παρατηρείται μειωμένη παρουσία γαλακτοβακίλλων, clue cells και έλλειψη πολυμορφοπυρήνων κυττάρων στην μικροσκοπική εξέταση.
Εμφανίζεται σε σεξουαλικά ενεργές γυναίκες αλλά δεν προκαλείται από σεξουαλικά μεταδιδόμενο μικρόβιο και ο σύντροφος δεν χρειάζεται θεραπεία παρά μόνο σε συχνές υποτροπές. Οι γυναίκες αυτές είναι σε αυξημένο ρίσκο για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα, για πυελική φλεγμονή, υπογονημότητα και πρόωρο τοκετό. Το σπιράλ και οι συχνές ενδοκολπικές πλύσεις είναι επιβαρυντικοί παράγοντες.
Το 85% των γυναικών είναι ασυμπτωματικές.
Μυκητιασική κολπίτιδα.
Προκαλείται από τη Candida που υπάρχει ως φυσικό συστατικό της μικροχλωρίδας του κόλπου όταν διαταράσσεται η ισορροπία αυτής σε σχέση με το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού αλλά μεταδίδεται και σεξουαλικά. Προκαλεί κνησμό, οίδημα, πόνο, δυσουρία, δυσπαρεύνια, άσπρα, πηχτά, τυρώδεις υγρά.
Είναι σπάνια σε πρόεφηβεία και εμμηνόπαυση.
Οι επιβαρυντικοί παράγοντες είναι η κύηση, το αντισυλληπτικό χάπι, οι συχνές σεξουαλικές επαφές, ο σακχαρώδης διαβήτης, τα αντιβιωτικά και σε υποτροπιάζουσες μορφές ενδέχεται να υπάρχει ανοσοκαταστολή.
Τριχομοναδική κολπίτιδα
Είναι η πιο συνήθης μη ιΪκή σεξουαλικά μεταδιδόμενη λοίμωξη παγκοσμίως και προκαλείται από ένα παράσιτο για το οποίο ο άνρωπος είναι ο μοναδικός φυσικός ξενιστής. Ο κόλπος είναι ερυθρός, οιδηματώδης, με πετέχειες, τα υγρά κιτρινοπράσινα, αφρώδη, το pH αλκαλικό. Οι παράγοντες κινδύνου είναι ο αυξημένος αριθμός συντρόφων, το χαμηλό κοινωνιο-οικονομικό επίπεδο, οι ενδοκολπικές πλύσεις, το κάπνισμα, το σεξ χωρίς προφύλαξη. Συσχετίζεται με πυελική φλεγμονή, μετεγχειρητική κυτταρίτιδα κολοβώματος μήτρας, με άλλα Σ.Μ.Ν. και στην κύηση με πρόωρο τοκετό και χαμηλό βάρος εμβρύου.
Πάνω από 50% των γυναικών είναι ασυμπτωματικές και μια πρόσφατη διάγνωση δεν σημαίνει και πρόσφατη λοίμωξη. Ο σύντροφος χρειάζεται θεραπεία.
Μη λοιμώδεις κολπίτιδες
Ειναι οι αλλεργικές κολπίτιδες από τα προφυλακτικά, σερβιέτες, σαπούνια, κολπικές πλύσεις, κολπικά λιπαντικά, κλπ. και ατροφικές όταν τα οιστρογόνα είναι χαμηλά όπως στην εμμηνόπαυση , λοχεία, θηλασμό ή αντιοιστρογόνο θεραπεία στον καρκίνο μαστού.
Συμπέρασμα. Πρακτικές συμβουλές.
Οι κολπίτιδες έχουν καλή πρόγνωση, οι περισσότερες θεραπεύονται. Χρειάζεται έγκαιρη διάγνωση και σωστές κατευθήνσεις για αποφυγή των υποτροπών που προκαλούν χρόνιο ερεθισμό, ουλές, σεξουαλική δυσλειτουργία, ψυχικό και κοινωνικό στρές, ρίσκο για Σ.Μ.Ν. όπως HIV, υπογονημότητα και πρόωρο τοκετό.
Μπορούν να αποφευχθούν οι επιβαρυντικοί παράγοντες όπως η υγρασία στην ευαίσθητη περιοχή, τα αποσμητικά, τα στενά ρούχα, οι σεξουαλικές επαφές χωρίς προφύλαξη, οι ενδοκολπικές πλύσεις με χημικές ουσίες, οι πολλαπλοί σύντροφοι, τα αντισυλλπτικά χάπια, το κάπνισμα και το παρατεταμένο στρες.
Συμβουλεύουμε για μια υγιή σεξουαλική συμπεριφορά, σωστή υγιεινή με απλές εξωτερικές πλύσεις, βελτίωση της διατροφής και γενικά του τρόπου ζωής για ενίσχυση του ανοσοποιητικού.
Σε χρόνιες κολπίτιδες είναι βοηθητικά τα σκευάσματα με γαλακτοβακίλλους, διακολπικά ή από του στόματος που επαναφέρουν την φυσική μικροχλωρίδα κόλπου και εντέρου.